محمدمهدی حاتمی - اجرای طرحترافیک در تهران که همزمان با اجرای طرح فاصلهگذاری اجتماعی، بهطور موقت لغو شده بود، پس از پایان تعطیلات عید فطر از سر گرفته میشود. با این همه، اعلامنظرهای ضدونقیض از سود نهادهای درگیر در این خصوص (شهرداری، شورای شهر، پلیس راهور و این اواخر ستاد ملی مبارزه با کرونا) نشان میدهد تصمیمگیری در این مورد برای متولیان امر کار آسانی نیست.
در این میان، هرچند سیدمحمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران گفت شهرداری تهران بهدلیل تعلیق طرحترافیک روزانه معادل یک هزارمیلیارد تومان کاهش درآمد داشته است اما محاسبات مستقل «دنیای خودرو» نشان میدهد عدمالنفع شهرداری و پلیس راهور از تعلیق این طرح بسیار بیشتر بوده و درمجموع، در این مدت به حدود ۲۰۰ میلیاردتومان رسیده است.
تصمیم تعلیق موقت اجرای طرحترافیک در تهران که قاعدتا باید پس از پایان تعطیلات نوروزی اجرا میشد، براساس تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا گرفته شد. با این همه، در هفتههای اخیر و با کاهش محدودیتهای ناشی از اجرای طرح فاصلهگذاری اجتماعی اعلام شد طرح ترافیک پس از شب های قدر دوباره اجرایی خواهد شد اما حالا اجرای این طرح به پس از پایان تعطیلات عید فطر موکول شده است.
معاون حملونقل و ترافیک شهردار تهران در همین رابطه ضمن توضیح درباره چرایی اجرا نشدن طرحهای ترافیکی که قرار بود از روز دوشنبه اجرایی شوند، گفت: «به دنبال آخرین تصمیمگیریهای اتخاذشده، اجرای طرحهای ترافیکی از روز بعد از عیدفطر قطعی شده است.»
در همینزمینه سیدمناف هاشمی نیز گفت: «ستاد کرونا تصمیم گرفت طرحترافیک تهران درراستای عدم استفاده شهروندان از حملونقل عمومی اجرا نشود، اما این مساله بار ترافیک در پایتخت بهخصوص محدوده مرکزی شهر را افزایش داد، بهگونهای که در برخی روزها حتی تا ۱۶۷درصد بار ترافیکی افزایش یافت که این امر در شیوع کرونا در حوزه مرکزی شهر موثر بوده است.»
شهرداری تهران چقدر ضرر کرد؟
در این میان اما بسیاری معتقدند فشارها برای اجرای دوباره طرحترافیک ناشیاز تحمل عدمالنفع سنگین شهرداری تهران از وجوه واریزی خرید طرحترافیک بوده است. پیروز حناچی، شهردار تهران چند هفته پیش تازهترین اعداد مرتبط با هزینه روزانه اداره شهر تهران را رسانهای کرد که از نظر مقایسه با درآمد خالص شهرداری تهران از محل اجرای طرحترافیک قابلتوجه است. حناچی گفته بود اداره شهرداری تهران حداقل نیاز به اعتبار روزانه بین ۵۰ تا ۸۰میلیاردتومانی دارد و با این حال، شهرداری در دوران کرونا فعالیت خود را ادامه داده است.
ازآنسو سیدمحمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران بهتازگی رقم عدمالنفع شهرداری تهران از لغو طرحترافیک در دوران کرونا را اعلام کرده است. بهگفته وی این اتفاق سبب شد شهرداری تهران بخشی از درآمدهای خود را از دست بدهد.
او در این مورد بیان کرد: «شهرداری تهران روزانه یک میلیاردتومان از محل فروش مجوز طرحترافیک کسب درآمد میکرد اما از ابتدای روزهای کاری سال ۹۹، بهمنظور جلوگیری از شیوع کرونا اجرای طرحترافیک متوقف و مسیر بخشی از درآمدهای شهری مسدود شد.»
این عضو شورای شهر تهران ادامه داد: «روزانه حدود ۱۰۰هزار خودرو وارد محدوده طرحترافیک میشوند، این در حالی است که پس از شیوع کرونا، درآمدهای شهرداری از ماهانه ۲۷هزارمیلیاردتومان به زیر یکهزارمیلیارد تومان رسیده است.»
افزایش درآمدی که روی کاغذ ماند
نگاهی به جداول منتشرشده درباره نرخ ورود به محدوده طرحترافیک شهر تهران، ابعاد عدمالنفع شهرداری تهران از تعلیق موقت این طرح روشنتر میکند. بر این اساس، مبنای عوارض تردد در سال ۹۹ با افزایش ۲۱.۷۴ درصدی روبهرو بوده، به این ترتیب، هزینه تردد در حلقه اول طرحترافیک در ساعات اوج و با در اختیار داشتن معاینهفنی معمولی درسال جاری به ۶۳ هزارتومان افزایش یافته، اما با لغو اجرای طرح، این مبالغ فعلا در جیب شهروندان تهرانی مانده است.
علاوهبر این، هزینه تردد در حلقه اول طرحترافیک در زمان اوج و زمان غیراوج، با داشتن معاینهفنی معمولی به ۴۲ هزار تومان؛ هزینه تردد در حلقه اول درزمان غیر اوج با داشتن معاینهفنی معمولی به ۲۹ هزار و ۴۰۰ تومان و هزینه تردد در حلقه اول در زمان اوج و با داشتن معاینهفنی برتر به ۴۴ هزار و ۱۰۰ تومان افزایش یافته است.
یک محاسبه سرانگشتی نشان میدهد با درنظرگرفتن میانگین ۴۴ هزار و ۵۰۰ تومانی به ازای ورود هر خودرو به محدوده طرحترافیک (فارغ از وضعیت معاینهفنی خودرو و ساعات اوج) و نیز آمار ورود روزانه ۱۰۰ هزار خودرو به این محدوده، عدمالنفع مجموعه شهرداری و پلیس راهور از تعلیق طرحترافیک، به روزانه ۴میلیاردو ۴۵۰میلیون تومان میرسد.
اگر روزهای تعلیق شده طرح ترافیک در سال جاری تا لحظه نگارش این گزارش را هم حدود ۴۵روز در نظر بگیریم، مجموع عدم النفع به حدود ۲۰۰میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان میرسد.